Projectcoördinator Rob Janssen, sprak onderstaande woorden tijdens de afscheidsdienst voor Sander Bison

 MMvG Historie Sander BisonHet is woensdag 3 mei 1995

Ik ben bezig met het opbouwen van de werkplaats voor mijn nieuw opgestarte bedrijfje en loop rond, gehuld in een smerige overall, die mij ook nog eens vijf maten te groot is. Mijn handen en hoofd zijn besmeurd. De bel. Ik maak open en voor mij staat een keurige heer met krullend peper en zout-kleurig haar, een snor en een vriendelijke uitstraling. "Goedemiddag, mijn naam is Bison. Ik ben aanpassingsdeskundige bij het CBR. Mijn collega's vertelden mij dat u iets wilde gaan doen met motor-aanpassingen. Heeft u even een paar minuutjes?" We vinden een plekje in het kantoor van mijn huurbaas en raken in gesprek. Uren later, hoog tijd voor het avondeten, laat ik hem weer uit. Het lijkt alsof ik een oude bekende naar de deur begeleid. Ik voel, intuïtief, dat er iets heel bijzonders gebeurd is...

Het is donderdag 22 januari 2009

Ik zit op mijn kantoortje in gesprek met een bezoeker. Plotseling komt, zoals dat wel vaker gebeurt, Sander binnenlopen. Normaal zou hij bij de aanblik van mijn bezoek vertrokken zijn met een: " Ik kom later wel weer langs". Nu echter niet. Hij taxeert de situatie, zegt: Heb je even een paar minuutjes?, en loopt weg. Ik verontschuldig me bij mijn visite en loop hem achterna. Als ik de werkplaats binnenloop zie ik Sander, gebogen over een motorfiets, staan huilen. "Ze hebben narigheid bij me gevonden jongen; hier, bij m'n slokdarm". Ik probeer hem te troosten en zeg: "Ik stuur even mijn visite weg". "Nee, ik ga. We bellen straks wel ". We lopen samen naar de deur. Ik voel, intuïtief, dat ons iets vreselijks te wachten staat...

Tussen deze twee ontmoetingen ligt een periode van bijna 15 jaar, waarin vertrouwen in elkanders oprechtheid en vakkennis de basis was. Én vriendschap.
Er ontstond een samenwerkingsverband met de naam Motor Mobiliteit voor Gehandicapten, afgekort MMvG. Een project, gerund door een team specialisten uit verschillende vakgebieden. Overheidsdienaars zij aan zij met ondernemers. Een team dat in de loop der jaren tevens een vriendenclub werd en bleef.

MMvG groepsfoto 2003Ik móet u wel een en ander vertellen over dit project, omdat het voor een belangrijk deel ook het geesteskind van Sander Bison was. Tot dat moment in 1995 bestond het fenomeen ‘aangepast motorrijden‘ niet of nauwelijks. Sander toog aan het werk om allereerst duidelijk te krijgen hoe het met de regelgeving gesteld was. Behalve wat voorzichtige richtlijnen bestond er eigenlijk niets.

We hadden inmiddels ontdekt dat veel potentiële kandidaten hand- of armbeperkingen hadden en bedachten een systeem om met één hand een motor te kunnen bedienen. Maar hoe doe je dat dan met die andere hand? Een prothesebouwer moesten we hebben, dus we lijfden Wilfred Mijnheer in, een jonge maar uiterst getalenteerde orthopedist. En hoe moet dat dan met je rijopleiding als je een handicap hebt ? De volgende aanwinst voor ons team waren Theo en Lambert Koops. Twee broers en vakfanaten met een uitzonderlijke gave om mensen op te leiden om motor te rijden. Zij brachten ook een lesmotor in, die we zodanig aanpasten, dat hij in meerdere uitvoeringen om te bouwen was. Ons team leek nu compleet en we besloten ons geesteskind door middel van een persconferentie wereldkundig te maken: 13 december 1995.

Die eerste jaren wijst Sander ons de weg in de soms wondere wereld van handicaps en aanpassingen. Mij zal altijd bijblijven hoe respectvol en betrokken hij met de kandidaten omging. Hij leert ons dat iemand met lichamelijke beperkingen niet vreemd of eng is; hooguit een beetje anders. "Toon respect, geen medelijden".

MMvG Sander Bison testpersoon orthopedie bij Wilfred MijnheerWe mochten van het CBR beslist niet experimenteren met klanten. Dus heeft ook Sander zelf veel kilometers op de motor rondgereden om bedieningsopstellingen en orthopedische hulpmiddelen op hun functioneren te testen. Hij vond dat niet fijn, maar dééd het wel. "I am the guinny pig" zei hij daarover in zijn presentaties.

De maandelijkse MMvG-zittingdagen zijn spreekuren, waarop we kandidaten uit het hele land, en soms ook daarbuiten, beoordelen op hun rijgeschiktheid voor de motor. Tijdens de passingen was een snelle, achter de rug van de betrokkene uitgewisselde blik al voldoende om elkaar te vertellen: "Deze wel"of "Deze niet". Later ontwikkelden we daarvoor een ingewikkeld apparaat met de trendy naam ‘Body Check', waarmee we diverse lichaamsfuncties kunnen meten. Vanaf het eerste gebruik paste Sander de naam aan: "Komt u maar even mee, dan zetten we u even op de bok (!)". Jij je zin Sander, de Body Check is al overgestickerd en heet voortaan ‘De Bock‘.

De rijtesten, meestal met Theo, waar ook wederzijds vertrouwen een hoofdrol bij speelde. Aan mij was de bijna onmogelijke taak om Sander aan de vaak strak vol geplande agenda te houden. Want we hadden zoveel te bepraten; over het werk, maar ook over sport, religie, politiek, ondeugende mopjes, muziek en vooral ons privéleven. Hij had een lastige periode op zijn werk en ik mocht vaak zijn verhaal aanhoren. We werden elkanders vertrouwelingen. En steevast het visje in de pauze, maar wel van dié kraam en dié visboer.

MMvG Sander Bison lezingSamen gingen we, als wegbereiders voor ons Europese avontuur, in een oude bestelbus met de lesmotor achterin, naar Brussel om daar de boel alvast wat op te warmen. Daarna met het hele team plús enkele MMvG-ers, en Sander als delegatieleider, naar het ‘Qua Vadis‘-congres, om daar in Brussel met succes de MMvG-methode aan de Europese Commissie voor te stellen.

We mochten ons presenteren tijdens het internationale ‘Cieca-congres'. Dat moest natuurlijk wel in het engels. Sander kon best spreken in het openbaar, maar het was niet zijn hobby. En dan ook nog in ons 'middelbare school engels'. Het werd sappelen. Ik zal nooit de ziedende blik in zijn ogen vergeten, toen we na ons eerste optreden "Any questions?" vroegen, om vervolgens te ontdekken dat de hele zaal vol Nederlanders zat...

Op al onze beurzen en presentaties zat hij niet echt te wachten, maar hij deed er wel gedreven aan mee. Duizenden mensen hebben we te woord gestaan. Sander was zijn gewicht in goud waard voor het CBR, want hij verrichtte daar puur PR-werk. Hij werd het menselijke gezicht van een organisatie die niet bij iedereen even goed lag. De problemen begripvol aanhoren en een respectvol antwoord, loste vaak ter plekke veel oud zeer op.

MMvG Sander Bison met opvolger Helmut van der SmitteSander koos, jaren geleden, zélf zijn opvolger en nieuwe maatje uit. Hij gooide al zijn invloed, en dat was heel wat, in de strijd, want Helmut van der Smitte moest het worden. En die werd het ook. Daar zijn we hem dankbaar voor, want met zijn oogappel Helmut kunnen we nu op precies dezelfde manier doorwerken.

Sander was in het dagelijkse leven geen motorrijder, maar voor bijzondere gelegenheden stapte hij graag op. Het liefst op een zijspan. Fantastische herinneringen hebben we aan de MMvG-toertocht van Maarten Ogg, die hij vorig jaar nog samen, met Christine in het bakje meereed. Hier ontstond ook het ‘Genootschap van Broeder Gerardus‘.

Inmiddels rijden er honderden ‘motorrijders met een beperking‘ rond, die Sander altijd dankbaar zullen blijven. De e-mails met vaak ontroerende reacties blijven binnenkomen. Want het gaat niet alleen om motorrijden; het gaat om eigenwaarde, zelfvertrouwen, sociale contacten, kwaliteit van leven, kortom: levensgeluk!!

Het is donderdag 4 juni 2009

MMvG Sander Bison test de aanpasbare lesmotorSander gaat vandaag naar het ziekenhuis, omdat hij duidelijkheid wil over de achteruitgang van zijn gezondheid. 's Avonds open ik de mailbox. ‘Update Sander‘ zegt het scherm. Aanklikken. "Helaas loopt het niet af zoals we allemaal graag gewild hadden". Ik pak de telefoon en krijg, via Christine, Sander aan de lijn. "Plan B gaat in werking, jongen". Het leek wel of hij vanaf dat moment opveerde, vastbesloten om de nog resterende tijd maximaal te benutten. Geen onnodig gesnotter aan zijn bed. Naarmate zijn lichaam verzwakte, leek zijn geest sterker te worden. Hij heeft, samen met een kleine club, liggen nagenieten. Met voldoening en trots op wat hij heeft gedaan en meegemaakt. Hij vond de kracht, om zich bij de feiten neer te leggen. De kracht om ons allemaal op sleeptouw te nemen.

MMvG Sander Bison met zalmÉn hij bleef SANDER. Met alle grappen en verhalen, met het opgeheven wijsvingertje en de goede raad voor de toekomst. Met zoveel, zoals hij dat noemde, ‘momenten met een gouden randje'. Kort geleden werd hij door Piet nog tot erelid van de ‘Koninklijke K.P.K.P.' benoemd. Ik erfde de palingrokerij en kreeg, op een van zijn laatste dagen, nog minstens een half uur, intensief onderricht in deze materie. Ik heb hem met open mond aan zitten kijken en ben van verbazing alles vergeten. De kostelijke grap van Ludolf en Helmut, met de vier kippetjes en de haan. Hij was er zó blij mee. Heet die haan nu Pim of Ludolf. Hier, op mijn mobieltje staat het laatste sms-je dat ik van hem ontving: "Ok. (Ludolf !!! Of je het nu leuk vind of niet) groet sander ".

Voor mij was de band zó speciaal, dat Sander nooit weg zal zijn. Tijdens onze laatste oudejaarsborrel, óók een initiatief van hem, had hij beenhammetjes gerookt; voorheen altijd zalm. We hieven het glas op het nieuwe jaar en hij zei: "Volgend jaar weer zalm, jongen !".

Komt in orde Sander.......

Rob

Hoofd afdeling Aanpassingen van het CBR, dhr. Jos de Vries, sprak onderstaande woorden tijdens de afscheidsdienst van Sander Bison in Heerenveen

MMvG Sander Bison met Jos de VriesLieve Christine, Corine en Sander, geachte aanwezigen,

Tot voor een paar maanden geleden leek het er op dat we hier vandaag niet hoefden te staan. Sander zijn operatie was goed verlopen, het leek een kwestie van herstellen en op termijn weer aan de slag. Het heeft niet zo mogen zijn. Vandaag nemen wij afscheid van Sander; onze collega, onze vriend en nestor van velen.

In april 1981 kwam Sander in dienst bij het CBR, een jaar nadat hij als politieagent op de motor met zijspan nog charges uitvoerde tijdens de inhuldiging van koningin Beatrix. Negen jaar lang was hij een van die zeldzame examinatoren die van alle markten thuis was, in alle categorieën en specialismen heeft hij geëxamineerd.

MMvG Sander Bison motorpolitieOp 1 december 1990 werd Sander DPR in regio Noord, waarbij hij namens het CBR de mensen met een handicap en de oudere automobilisten keurde op hun rijgeschiktheid in de praktijk. Deze unieke CBR taak met als doel mobiliteit voor gehandicapten te bewerkstelligen, was Sander op het lijf geschreven.

De eerste jaren in regio Noord waren niet altijd gemakkelijk voor hem, maar hij heeft daar wel een stevige eigen inhoud aan gegeven en gelukkig waren de laatste jaren gemakkelijker. Als DPR heeft Sander diverse collega's opgeleid en werd hij de nestor en vraagbaak van de groep DPR. Hij reed veel testritten met ouderen, maar het echte werk zat voor hem in de aanpassingen. Hoe maken we een auto of een motor geschikt voor kandidaten met een beperking, maar vooral hoe maken we deze klant weer mobiel. Des te ingewikkelder de materie, des te meer Sander in zijn element was.

Heel speciaal was de inbreng van Sander in het MMvG, de werkgroep Motor Mobiliteit voor Gehandicapten. Een samenwerkingsverband van rijschool, orthopedist, aanpassingsbedrijf en CBR waar (aspirant) motorrijders met een lichamelijke handicap weer op de motor werden geholpen. Over dit samenwerkingsverband heeft Rob Jansen alles verteld. Sander heeft ook meegewerkt aan diverse wetenschappelijke onderzoeken en projecten vanuit de RUG en VISIO. Naast zijn uitstekende expertise speelde ook zijn persoonlijkheid daarin een grote rol. Omgaan met onderzoekers en wetenschappers was weliswaar een ander vak maar hij bleef een realist.

Sander heeft veel mobiliteitswensen kunnen vervullen, maar soms lukte dat ook niet en moest hij hoopvolle kandidaten een teleurstellende boodschap meegeven. Ook dat deed Sander op een uitstekende wijze, want hij was een sociaal meelevende persoon zowel voor klanten als voor zijn collega's.

MMvG Sander Bison Henk de Wit Helmut van der SmitteHij wist onze klanten duidelijk te maken dat hij in hen geïnteresseerd was, zonder dat het de juistheid van beoordeling beïnvloedt. Ook de rijopleiders zijn door zijn rustige en altijd correct vriendelijke manier van optreden op hem gesteld. Zeker diegenen die met hem nauw samenwerkten mbv voertuigaanpassingen.

Tot op het allerlaatste heeft Sander met zijn collega's meegeleefd en kwam het bezoek gerustgesteld en opgelucht bij zijn ziekbed vandaan. Zelfs vorige week donderdag voordat ik definitief afscheid van hem had genomen, wist hij mij toch nog even met een kwinkslag op wat zaken te wijzen die gedaan moesten worden. In dit warme gesprek nam hij mij verder mee in zijn wereld en legde in alle rust zijn gedachten uit, alsof het een heel mooi luisterboek was.

In de laatste bijna 20 jaar heb ik Sander leren kennen als een vakman pur sang, een persoonlijkheid, iemand met een realistische blik op het CBR, waarbij hij zich focuste op zaken die beter konden. Wat weinigen weten zijn de fietskwaliteiten van Sander, we hebben samen zelfs een CBR ronde door Nederland gefietst, in 5 dagen langs alle regiokantoren, sportief en heel veel plezier! Als persoon was hij het die door zijn inbreng tijdens werkoverleg en andere discussies de juiste toon zette. Hij wachtte dan tot het juiste moment vaak met glimmende oogjes en een onder de snor weggedrukte glimp. Hij belde regelmatig aan het einde van de dag, altijd goed getimed op momenten dat ik zelf behoefte had aan een klankbord, dan wist hij precies tot de kern te komen en sloot altijd af met een laatste mop.Al deze gesprekken samen met zijn voorliefde voor zelfgerookte vis en een goed glas hebben mij vele aangename uren bezorgd.

Sander bedankt voor dit alles.

Jos de Vries


Sander BisonVerdrietig maken wij bekend, dat na een kortstondig ziekbed, op maandag 29 juni 2009

SANDER BISON

is overleden. Hij was een van de initiators van het unieke project Motor Mobiliteit voor Gehandicapten.

 

Sander Bison, deskundige praktische rijgeschiktheid van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen, was vrijwel vanaf het begin in 1995 bij dit project betrokken. Hij verrichtte baanbrekend werk voor mensen met lichamelijke beperkingen die (weer) motor willen rijden.

De MMvG-methode, een systeem èn filosofie om kandidaten op hun rijgeschiktheid op de motor te beoordelen, kwam in belangrijke mate door zijn inzet tot stand.

Met dit werk gaf hij mensen niet alleen mobiliteit, maar ook levensgeluk en kwaliteit van leven terug.

De projectgroep Motor Mobiliteit voor Gehandicapten wordt door het overlijden van Sander midden in het hart getroffen, maar is vastbesloten het werk in zijn geest voort te zetten.

Een grote schare dankbare MMvG-ers denkt met veel respect en sympathie terug aan deze voorvechter van hun belangen. Dit zal een grote troost zijn voor zijn echtgenote Christine en zijn kinderen Sander en Corine.

SANDER BISON (03-01-1952),
MMvG-patriarch uit Hoornsterzwaag (Fr.) werd 57 jaar.

Sander, jij hield altijd jouw hand op onze schouders.
Wij zullen jouw erfgoed voort laten leven.

Projectgroep Motor Mobiliteit voor Gehandicapten

Rob Janssen
Theo Koops
Lambert Koops
Helmut van der Smitte
Wilfred Mijnheer
Jaap Hartsema
Richard Vreenegoor
Bouke Janssen